Temelden Çatıya İnşaat Konut Tesisat Yapımı
İnsan yaşamı için zorunlu olan temiz suyun temini, kirli suyun uzaklaştırılması ve kullanılmasını sağlayan tesislerin yapımı ve işletilmesini konu alan meslek dalıdır. Şehir temiz su şebekesinden başlamak üzere; su depoları, hidroforlar, boru bağlantıları, termosifonlar, şofbenler, boylerler, sıcak su hazırlama sistemleri, bina pis su bağlantı sistemleri, yağmur suyu bağlantı sistemlerinin tümü sıhhi tesisat kapsamına girmektedir. Yapıların tüm sıhhi tesisat sistemlerinin kurulması, bu sistemlerin değiştirme, yenileme, geliştirme, yeniden konfora uygun şekilde tasarlanması ve bu sistemlere ait çap, kapasite ve güç hesaplarının yapılması işleridir. Her yapının sıhhi tesisatı üç temel işlevi karşılamalıdır. Karşılaması gerektiği bu üç işlev; besin tüketimine yönelik, günlük tüketimde suyun sağlanması ve konut içinde kullanılmak için dağıtılmasıdır.
Yapılarda uygulanan sıhhi tesisat işlemleri üç aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama, sıva halindeki kaba inşaatın bitimini izlemektir. Bu aşamada kirli ve temiz su tesisatı yapılır. İkinci aşama, ince inşaat safhası denilen sıva ve duvar kaplamalarının yapıldığı aşamadır. Bu aşamada tesisatçı temiz su ile varsa gaz ve yangın tesisatını döşer. Üçüncü aşama ise, inşaatın bitiminde binada kullanılan tesisat gereç ve armatürlerin montajının yapıldığı aşamadır.
Pis Su Tesisatı
Yapılarda çeşitli su kullanma yerlerindeki artık pis ve kirli suları şehir kanalizasyonuna, bulunmayan bölgelerde süzme veya çürütme çukurlarına ileten boru sistemine bina Pis Su Tesisatı denir. Hıfzısıhha kanununun 245. maddesine göre şehir kanalizasyonu bulunan yerlerde pis suyun kanalizasyona bağlanması zorunludur. Çatılar, balkon avlu gibi yüzeylere düşen yağış sularını toplayıp yağış kanalına, yağış kanalı olmayan yerlerde de uygun bir alana akıtan sistemlerde pissu tesisatının bir kısmını oluştururlar.
Pis Su Tesisatının Kısımları
1. Dış Pis Su Tesisatı
Binaların 1-1,5 metre dışından başlayarak şehir kanalizasyonunda veya özel tasfiye tesislerinde son bulan boru sistemidir. Dış pis su tesisatında büz, künk aspesli çimento, dökme demir pissu boruları kullanılır. Dış pis su borularında eğime (0,02-0,05) ve oturdukları zeminin sağlamlığına dikkat etmelidir. Eğim fazla olursa su hızla hareket eder katılar borular kalır. Eğimin olmaması durumunda da akış olmaz. Boruların ek yerleri sızdırmaz olmalı ağaçlardan en az 4,5 metre uzaktan geçmelidir. Dış pis su tesisatının döşenmesine şehir kanalizasyonu bağlantı noktasından başlanmalıdır. Dış pissu borusu hendek içine ve bölgedeki donma seviyesinin altına (Yaklaşık 80-100 cm) döşenir. Genişlik 50 - 60 cm olursa da derin hendeklerde en az boru çapından 59 cm büyük olmalıdır. Pis suyun çıkış ve varış noktası arasındaki farkının çok fazla olması durumlarda eğimi normal tutmak için devreye rögarlar yapılır. Normal rögar boyutları 50x50 cm’dir. Derinlik arttıkça genişlikte artar. Tüm boyutlar proje hazırlık aşamasında belirlenip verilir.
2. İç Pis Su Tesisatı
Su kullanma yerlerinden gelen artık suları dış pissu tesisatına kadar taşıyan tesisata denir. Beş bölümden oluşur:
a. Ana boru: Kolonların getirdiği pis suları toplayarak dış pissu tesisatına ulaştıran kısımlara iç pissu tesisat ana borusu denir. Ana boru mümkün olduğu kadar düz ve kısa olmalıdır. Ana boru uzunluğunun 15 metreyi geçmesi durumunda uygun yerlere temizleme kapağı konmalıdır. .
b. Kolon: Kullanma yerlerinden kat borusu ile gelen pis suları ana boruya taşıyan düşey konumda döşenmiş borulardır. Alt katlarda ana boruya yakın yerde temizleme kapağı olmalıdır. Binanın en üst katındaki kat borusu kolona bağlandıktan sonra kolon ucu çatınım üzerine kadar yükseltilerek ucuna boru şapkası konmalıdır. Buradan kolonun havalandırılması sağlanmış olacaktır. .
c. Kat borusu: Binanın kullanma yerlerindeki suyu kolonlara taşıyan yatay borulardır. Boru boyunun uzun olması halinde çıkışına yakın uca temizleme kapağı konmalıdır. .
d. Bağlantı Borusu: Su akıtma yeri ile kat borusu arasındaki borulardır. Duvara gömülü olarak yapılır. .
e. Havalık: Pis su borularında hava basıncının değişmesi sistemdeki suyun akışını etkilediği gibi sifonlardaki suları da etkileyip, sifondaki suyu tesisata emer ve susuz kalan sifondan koku binaya yayılır. Bu nedenle tesisattaki basıncı normal tutmak için havalıklar kullanılmaktadır. İç Pissu tesisatında kurşun, pik ve artık günümüzde daha çok PVC plastik borular kullanılmaktadır.
3. Yağış Suyu Tesisatı
Yağış sularının doğrudan pis su kanalizasyonuna bağlanması, yağış anında su miktarı artacağından sakıncalıdır. Hacim arttığı için normal borular patlayabilir veya taşmalar olur. Veya bunu önlemek için çaplar geniş tutulur ki bu ekonomik değildir. Ayrıca yağış suları temiz olduğundan, sarnıçlar, dereler veya bir nehirde toplanarak yararlanılması yoluna gidilebilir. Şehir kanalizasyonunun birleşik yapılması durumlarında yağış suları pissu tesisatına uygun sistemlerle bağlanır.
Su Sayacı
Su sayacı bilindiği üzere kullanımımızı ölçen ve metreküp cinsinden hesaplanarak fiyatlandırmayı sağlayan araçtır. Su sayacında vana, musluk ve saat bulunmaktadır. Vana olası bir sızıntı ve ya acil başka bir tehlike durumunda suyu temelden kesmeye yarar. Musluk sayesinde ise tesisatınızda kalan suyun boşaltılmasını sağlayan kısımlarıdır.